دسته: روزنوشت

زنده‌یاد «نادر ابراهیمی» می‌نویسد: «آدمیزاد، تا وقتی کاری نکرده، اشتباهی هم نمی‌کند…»

امشب می‌خواهم اعتراف کنم که من مدّت‌هاست اشتباهی مرتکب نشده‌ام!
درست حدس زدی… روزها و هفته‌ها و ماه‌هاست که هیچ کاری نمی‌کنم، هیچ کاری؛ زندگی‌ام شده تکرار روزمرّگی‌ها.

تا چندی پیش گمان می‌کردم با توجّه به فراز و نشیب‌هایی که مسیر زندگی‌ام داشته و با تجربه‌هایی که در این راه اندوخته‌ام، موفّقیتی کسب کرده‌ام که هرکس از عهده‌ی آن بر نمی‌آید ولی رو به‌رو شدن با یک منطق ساده سبب شده تمام عمرم تا به امروز زیر سوال برود.
امروز نداشتن تمام آن چیزهایی که می‌توانستم داشته باشم ولی به خاطر ندانم‌کاری‌هایم در گذشته از دست داده‌ام (و هنوز هم از دست خواهم داد)، عذابم می‌دهد. این‌روزها واژه‌ی «ای‌کاش» شده ورد زبانم و بیش از هر واژه‌ی دیگری مرا گرفتار کرده:
کاش دبیرستان نمونه مانده بودم، کاش امتحانات نهایی را همان سال می‌نوشتم تا به خاطر نداشتن دیپلم -با وجود قبولی با رتبه‌ی خوب در مرحله‌ی اوّل کنکور سراسری- از مرحله‌ی دوّم محروم نشوم، کاش زاهدان مانده بودم، کاش کار مجتمع فولاد را از دست نمی‌دادم، کاش درس نجف‌آباد را به جایی رسانده بودم، کاش شرکتم را هوشیارانه‌تر چرخانده بودم، کاش…

حیران مانده‌ام از خودم، مصداق بارز این شعرم که:
دو سه مثقال خریّت، ز خران عیب نباشد            آدمی هست که الحقّ، دو سه خروار خر است

شگفتا که هنوز هم در اوج گرفتاری‌هایم به همان استراتژی احمقانه‌ی «کاری نکردن» پناه می‌برم. فکر کنم که می‌ترسم؛ از موفّق نشدن، از «نه» شنیدن، از به‌هم نرسیدن، از نتوانستن، از پرسیدن، از جواب‌گویی، از جدا شدن و از…

نمی‌دانم ولی هرچه که هست، حالا من مانده‌ام با کوله‌باری از «ای‌کاش‌ها» و «شایدها»!

از چهارده‌سالگی ماشین می‌روندم و لحظه‌شماری می‌کردم که هجده سالم بشه و گواهی‌نامه‌ام رو بگیرم. هیفده سال و خورده‌ای بودم که شایع شد قراره شکل گواهی‌نامه‌ها عوض شه! گفتم من که نگرفتم، می‌مونم تا جدیدش رو بگیرم. سرت رو درد نیارم گواهی‌نامه‌ی جدید که نیومد هیچ، چند سال هم از اون جریان گذشت و شدم بیست، بیست و پنج، سی و… حالا دیگه روم نمی‌شد برم با هیجده ساله‌ها امتحان بدم، آخه راستش رو بخوای، وقفه که توی کارم می‌افته، شروع دوباره برام از شروع ابتدایی سخت‌تره.
حالا حکایت این وبلاگه. موندم چطور دوباره شروع کنم به نوشتن… اما خدا رو شکر انگار می‌شه، یعنی باید بشه. آخه اگه هیچ کاری رو نمی‌شد دوباره شروع کرد که هنوز همه‌مون توی غار زندگی می‌کردیم!

(حدّ اقل خودم) فکر می‌کنم که بلدم بنویسم ولی جلوی خواهرام به‌خصوص این وسطی آدم کم می آره (نمی‌دونم هنوز هم می‌نویسه یا نه!) به هر حال یه شعر از خودش رو به خودش تقدیم می‌کنم:

ای صمیمیّت دستان غزل، با من باش
صاحب پاکی چشمان عسل، با من باش
من از ابهام غم غربت خود دل‌تنگم
وارث سادگی روز ازل، با من باش
بغض بی‌تابی این ثانیه‌ها را بشکن
در تو معصومیت باغچه حل، با من باش
خوب من! حادثه‌ی عشق اسیرت کرده‌ست
بند و زنجیر اسارت بگسل، با من باش
در تو تکرار همه خاطره‌ها می‌جوشد
صاحب پاکی چشمان عسل، با من باش

تولّدت مبارک؛ امیدوارم سالی پر از سلامتی، پیروزی و عشق پیش رو داشته باشی.

بخشی از کتاب «کافه نادری» نوشته‌ی «رضا قیصریه» از «انتشارات ققنوس» که به نظر من عین واقعیّت است، مصداق بارز آن‌هم این‌روزها فراوان دیده می‌شود:

…هرگز به محافل سیاسی ایرانی‌ها علاقه‌ای نشان نداده بود و از شیوه‌ی بحث آنان بدش می‌آمد؛ از بی‌منطقیشان، شعارپراکنیشان، عربده‌کشی و اوباش‌گریشان در موقع اختلاف عقیده و جناح‌بندی‌هایشان، از نوچه‌گریشان و مرشدپرستیشان و در عین حال از ساده‌لوحیشان که از بی‌اطّلاعیشان سرچشمه می‌گرفت؛ همه‌چیز به نیکی و بدی تقسیم می‌شد و نیکی به‌راحتی بدی را شکست می‌داد، آن هم با چند فرمول، چند کلمه و شعار سیاسی که مرشدها برایشان نسخه پیچیده بودند، انگار ورد است یا دعانوشته بر کاغذی و آنها هر دفعه تکرارش می‌کردند و به دور خودشان فوت می‌کردند تا هم از گزند چشم بد در امان باشند و هم پیروز بشوند.

حالا یک دور متن را با افعال زمان حال بخوان! جالب نیست؟

خیلی ساده است؛
من می‌خواهم خودم باشم،
تو هم می‌خواهی خودت باشی.

خیلی منطقی است؛
تو ساکتی و می‌خواهی خودم بخواهم که با تو باشم،
من هم ساکتم و می‌خواهم خودت بخواهی که با من باشی.

حالا خودم و خودت مدّت‌هاست که خیلی ساده و منطقی منتظر نشسته‌ایم؛
من از ترس این‌که اگر تو را برای همیشه بخواهم دیگر خیلی خودم نباشم،
تو هم از ترس این‌که اگر هر چیزی من بخواهم را بخواهی دیگر خیلی خودت نباشی.

یک‌جای کار خیلی غلط است؛
یک‌کمی بی‌خود شدن هم بد نیست.
من حاضرم کمی تخفیف بدهم، شاید تو مشتری شوی.
من تصمیم گرفته‌ام آن‌قدر خودم نباشم، فقط برای این‌که تو راضی باشی.

خیلی دلم می‌خواهد بروم از تمام «ما»ها بپرسم:
شما اول هر کدام تک‌تک خودتان شدید و بعد «ما» شدید؟
یا اول «ما» شدید و بعد کم‌کم هر کدام خودتان شدید؟

کار خیلی عجیب و غریبی است این «ما» شدن،
که نه می‌توانی از درستی انجامش خیلی مطمئن باشی،
و نه هیچ وقت می‌توانی خیلی بی‌خیالش باشی!

… شگفتا! وقتی که بود نمی‌دیدم، وقتی می‌خواند نمی‌شنیدم.
وقتی دیدم که نبود…! وقتی شنیدم که نخواند…!
چه غم‌انگیز است که وقتی چشمه‌ای سرد و زلال، در برابرت می‌جوشد و می‌خواند و می‌نالد، تشنه‌ی آتش باشی و نه آب؛ و چشمه که خشکید؛ چشمه که از آن آتش که تو تشنه‌ی آن بودی بخار شد و به هوا رفت و آتش، کویر را تافت و در خود گداخت و از زمین آتش رویید و از آسمان آتش بارید، تـــو تشنه‌ی آب گردی و نه تشنه‌ی آتش.
و بعد… عمری گداختن از غمِ نبودنِ کسی که تا بود، از غمِ نبودنِ تو می‌گداخت!
… و تو آموختی که آن‌چه دو روحِ خویشاوند را، در غربتِ این آسمان و زمینِ بی‌درد، دردمند می‌دارد و نیازمند و بی‌تابِ یکدیگر می‌سازد، دوست داشتن است، و من در نگاهِ تو ای خویشاوندِ بزرگِ من، ای که در سیمایت هراسِ غربت پیدا بود و در ارتعاشِ پر اضطرابِ سخنت، شوق فرار پدیدار! دیدم که تو تبعیدیِ این زمینی…

از معلّم شهید «دکتر علی شریعتی»

برای گریزت از دوست‌هات و از عزیزانت، هیچ‌وقت جلوت رو نمی‌گیرم. انتخابت برام محترمه. تصمیمت هرچی که باشه، نمی‌تونم مجبورت کنم عوضش کنی. پس مانعت نمی‌شم…
ولی یادت باشه: «هیچ‌کس، هیچ‌وقت نمی‌تونه همه رو از خودش راضی نگه داره.» انسان و روابط انسانی سرشار از جاذبه و دافعه است. طبیعیه که یه عده از آدم خوششون بیاد و یه عده هم حالشون از آدم به‌هم بخوره.
اگه بخوای به خاطر راضی کردن کسایی که هیچ سنخیتی با تو ندارن، کسایی که واقعاً دوستت دارن رو ترک کنی، توازن طبیعت رو یه جورایی به‌هم زدی! حواست هست؟

حس غریبیه وقتی می‌بینی خواهر کوچولوت که یه روزی از تاکسی سوار شدن می‌ترسید، امروز -خدا رو شکر- یه زندگی رو می‌چرخونه و دوتا بچّه‌ی ماه و دوست‌داشتنی داره که اگه یه هفته نبینیشون حسّ می‌کنی یه چیزی گم کردی.
یه سال دیگه هم گذشت آبجی خوشگله، یه سال دیگه هم باهم و کنار هم بودیم…
با تمام وجود آرزو می‌کنم مثل همه‌ی این سال‌ها، مثل تمام سال‌های قشنگی که داشتیم، بازهم از بودنتون نفس بگیرم و به داشتنتون افتخار کنم.
همتون رو دوست دارم و نفسم به نفستون بسته‌س.

تا اونجا که خودم رو می‌شناسم، هیچ محدودیتی برای موضوعات این وبلاگ وجود نداره. می‌گین نه؟ سر بزنین…!

امسال بیستمین سال‌گرد فوت پدرمه. بهش که فکر می‌کنم بیشتر از اون‌که یاد بابام بیفتم، فکر مامانم ذهنم رو مشغول می‌کنه. با خودم می‌گم چه‌طور ممکنه یه انسان این‌قدر مقاوم و باگذشت باشه؟ مریضی بابام دوسال طول کشید، این زن شبانه‌روز ازش پرستاری کرد و خم به ابرو نیاورد. بعد از اون مصیبت هم نشست به پای من و سه‌تا خواهرم، تا الان که بیست سال از اون جریان می‌گذره و خدا رو شکر همگی تقریباً از آب و گل در اومدیم.
دست همه‌ی مادرها را با تمام وجود می‌بوسم.
عجیب یاد اون‌وقت‌ها افتادم که همگی دور هم بودیم و این شعر اخوان‌ثالث دائم توی مغزم مرور می‌شه:
آه
کاش می‌شد گاه،
با خدا در آفرینش هم‌عنانی کرد.
نابِ نوشین‌لحظه‌ها را جاودانی کرد.
کاشکی یک‌روز، یک‌ساعت
کورِ خودکوکِ زمان را خواب می‌شد کرد.
و گریزان سِحرِ تصویرِ سعادت را،
خواب، وآن‌گه قاب می‌شد کرد.
آه!