برچسب: شاملو

(اعدام مهدی رضایی در میدان تیر چیتگر)

در آوار خونین گرگ و میش
دیگرگونه مردی آنک،
که خاک را سبز می خواست
و عشق را شایسته‌ی زیباترین زنان ــ
که این‌اش
به نظر
هدیتی نه‌چنان کم‌بها بود
که خاک و سنگ را بشاید.

چه مردی! چه مردی!
که می‌گفت
قلب را شایسته‌تر آن
که با هفت شمشیر عشق
درخون نشیند
و گلو را بایسته‌تر آن
که زیباترین نام‌ها را
بگوید.

و شیرآهن کوه مردی از این‌گونه عاشق
میدان خونین سرنوشت
به پاشنه‌ی آشیل
درنوشت.ــ
رویینه‌تنی
که راز مرگ‌اش
اندوه عشق و
غم تنهایی بود.

«ــ آه، اسفندیار مغموم!
تو را آن به که چشم
فروپوشیده باشی!»

«ــ آیا نه
یکی نه
بسنده بود
که سرنوشت مرا بسازد؟

من
تنها فریاد زدم
نه!
من از
فرورفتن
تن زدم.

صدایی بودم من
ــ شکلی میان اشکال ــ،
و معنایی یافتم.

من بودم
و شدم،
نه زان گونه که غنچه‌یی
گلی
یا ریشه‌یی
که جوانه‌یی
یا یکی دانه
که جنگلی ــ
راست بدان‌گونه
که عامی مردی
شهیدی

تا آسمان بر او نمازبرد.

من بی نوا بنده‌گکی سربه‌راه
نبودم
و راه بهشت مینوی من
بزرو طوع و خاک‌ساری
نبود:

مرا دیگرگونه خدایی می‌بایست
شایسته‌ی آفرینه‌یی
که نواله‌ی ناگزیر را
گردن
کج نمی‌کند.

و خدایی
دیگرگونه
آفریدم».

دریغا شیرآهن کوه مردا
که تو بودی،
و کوه‌وار
پیش از آن‌که به‌خاک افتی
نستوه و استوار
مرده بودی.

اما نه خدا و نه شیطان ــ
سرنوشت تو را
بتی رقم زد
که دیگران
می‌پرستیدند.
بتی که
دیگران‌اش
می‌پرستیدند.

تـن تـو آهـنگی است
و تـن من کلمه ای است
که در آن می نـشیند
تا نـغمه ای در وجود آیـد
سروده ی که تـداوم را می تـپد
در نگاهت همه ی مهـربـانی هاست:
قـاصدی که زنـدگی را خبر می دهد.
و در سکـوتـت همه صداها
فـریـادی که بـودن را
تـجربـه می کـند.

تو را به‌جای همه‌ی زنانی که نشناخته‌ام، دوست می‌دارم
تو را به‌جای همه‌ی روزگارانی که نمی‌زیسته‌ام، دوست می‌دارم
برای خاطر عطر گستره‌ی بی‌کران
و برای خاطر عطر نان گرم
برای خاطر برفی که آب می‌شود،
برای خاطر نخستین گل‌ها،
برای خاطر جانوران پاکی
که آدمی نمی‌رماندشان
تو را برای خاطر دوست داشتن، دوست می‌دارم
تو را به‌جای همه‌ی زنانی که دوست نمی‌دارم، دوست می‌دارم.

جز تو، که مرا منعکس تواند کرد؟
من خود
خویشتن را
بس اندک می بینم.

بی تو
جز گستره‌ای بی کرانه نمی‌بینم
میان گذشته و امروز.
از جدار آینه خویش گذشتن نتوانستم
می بایست تا زنده‌گی را لغت به لغت فرا گیرم
راست از آن‌گونه که لغت به لغت از یادش می‌برند.

تو را دوست می‌دارم
برای خاطر فرزانه‌گی‌ات که از آنِ من نیست
تو را برای خاطر سلامت
به‌رغم همه‌ی آن چیزها
که به جز وهمی نیست، دوست می‌دارم
برای خاطر این قلب جاودانی که بازش نمی‌دارم
تو می‌پنداری که شکّی،
حال آنکه به جز دلیلی نیستی
تو همان آفتاب بزرگی که در سر من بالا می رود
بدان هنگام که از خویشتن در اطمینان‌ام.

از «پل الوار» (Paul Éluard) و برگردانی از «احمد شاملو»

چه بی‌تابانه می‌خواهم‌ات
ای دوری‌ات آزمون تلخ زنده‌به‌گوری
چه بی‌تابانه تو را طلب می‌کنم
بر پشت سمندی
گویی
نوزین
که قرارش نیست

و فاصله
تجربه‌ای بیهوده است.

بوی پیرهن‌ات
این‌جا
و اکنون

کوه‌ها در فاصله
سردند

دست
در کوچه و بستر
حضور مأنوس دست تو را می‌جوید

و به راه اندیشیدن
یاس را
رج می‌زند

بی نجوای انگشتان‌ات
فقط…
و جهان از هر سلامی خالی‌ست

شانه‌ات مُجاب‌ام می‌کند
در بستری که
عشق،
تشنه‌گی‌ست

زلال شانه‌هایت
همچنان‌ام عطش می‌دهد
در بستری که
عشق،
مُجاب‌اش کرده است

– احمد شاملو